▫️قدرت عریان مفهومی است که به اعمال قدرت بدون هیچگونه پشتوانه یا توجیه قانونی، اخلاقی یا اجتماعی اشاره دارد.
▫️این نوع قدرت معمولاً در شرایطی ظهور میکند که صاحبان قدرت نیازی به مشروعیتبخشی به اعمال خود نمیبینند یا از ابزارهای مشروع و منطقی برای توجیه اقدامات خود استفاده نمیکنند.
▫️ به بیان دیگر، قدرت عریان بهطور مستقیم و آشکار، صرفاً بر اساس توانایی تهدید، اعمال زور یا اجبار به کار گرفته میشود.
▫️ به عبارتی دیگر، قدرت برهنه هنگامی شکل میگیرد که توده اعتماد و رضایت خود را نسبت به حاکمیت از دست میدهند. برتراند راسل این نوع قدرت را، از نوع قدرت قصاب بر گوسفند توصیف میکند.
▪️▪️ویژگیهای قدرت عریان:
۱. فقدان مشروعیت قانونی یا اخلاقی: در قدرت عریان، هیچ تلاشی برای تطابق اقدامات با قوانین، اصول اخلاقی یا ارزشهای اجتماعی صورت نمیگیرد.
صاحبان قدرت معمولاً به دلیل تسلط بر ابزارهای زور (مانند ارتش، پلیس یا ابزار اقتصادی) نیازی به کسب رضایت عمومی احساس نمیکنند.
۲. استفاده از زور بهعنوان ابزار اصلی: قدرت عریان بهجای مذاکره، تعامل یا اجماع، بر اعمال مستقیم زور یا تهدید استوار است.
این زور میتواند فیزیکی (سرکوب نظامی)، اقتصادی (تحریمها یا کنترل منابع)، یا روانی (ایجاد ترس) باشد.
۳. سرکوب مخالفان: هرگونه مخالفت، اعتراض یا تلاش برای مقاومت بهشدت سرکوب و حقوق بشر و آزادیهای فردی بهطور کامل نادیده گرفته میشود.
۴. تمرکز قدرت: قدرت عریان معمولاً در دست یک فرد، گروه یا نهاد متمرکز است که هیچ نظارت یا کنترلی از سوی مردم و قانون بر آن وجود ندارد. این تمرکز باعث میشود که صاحبان قدرت بدون پاسخگویی عمل کنند.
۵. بیثباتی و نارضایتی: استفاده از قدرت عریان اغلب منجر به افزایش نارضایتی عمومی، شورشها یا حتی انقلابها میشود. این نوع قدرت به دلیل ماهیت قهری خود، پایدار نیست و در بلندمدت ممکن است به فروپاشی منجر شود.
▪️▪️زمینههای ظهور قدرت عریان:
قدرت عریان معمولاً در شرایط خاصی ظهور میکند، از جمله:
-بحرانهای سیاسی یا اجتماعی: زمانی که ساختارهای قانونی و اجتماعی فرو میپاشند.
-حکومتهای استبدادی: دیکتاتورها و نظامهای استبدادی اغلب به قدرت عریان متوسل میشوند.
-اشغال نظامی: در شرایطی که یک کشور یا منطقه تحت اشغال نظامی قرار میگیرد و قوانین محلی نادیده گرفته میشوند.
-بحرانهای اقتصادی: زمانی که نابرابری و فقر به اوج میرسد و صاحبان سرمایه از قدرت خود برای تحمیل خواستههایشان استفاده میکنند.
▪️▪️نمونههای تاریخی قدرت عریان:
۲. دوران دیکتاتوریهای نظامی: حکومتهای نظامی در آمریکای لاتین (مانند شیلی تحت حکومت پینوشه) که با سرکوب خشونتآمیز مخالفان همراه بود.
۳. استعمار: در دوران استعمار، قدرتهای استعمارگر از زور نظامی برای کنترل منابع و سرکوب مقاومت مردم محلی استفاده میکردند.
۴. نظامهای تمامیتخواه: مانند حکومت نازیها در آلمان یا شوروی تحت استالین، که از قدرت عریان برای سرکوب مخالفان و اجرای سیاستهای خود بهره میبردند.
▪️▪️تأثیرات قدرت عریان:
کوتاهمدت: ممکن است به حفظ کنترل یا سرکوب مخالفان منجر شود.
بلندمدت: باعث بیاعتمادی عمومی، نارضایتی اجتماعی، و فروپاشی سیا
میشود.
