یکی از مهم ترین بحث ها در تاریخ اسلام این بوده است که آیا مردم نقشی در شکل گیری حکومت ، خصوصا حکومت امام معصوم دارند یا خیر، در روز های اخیر هم رئیس جمهور شروع دموکراسی را برای امام علی(ع) دانستند و امروز در واکنش به سخن ایشان آقای مکارم شیرازی این حرف را اشتباه دانست و گفت دموکراسی یک پدیده غربی است و تعیین ولایت امام از سوی خداوند است.
این که دموکراسی و حکومت اسلامی به مانند هم نیستند در آن هیچ شکی نیست چرا که دموکراسی به معنای غربی آن محوریت را بر انسان قرار می دهد و تمام اعمال و فعالیت ها برای انسان خواهد بود اما در حکومت اسلامی محوریت با انسان نیست و آنچه که در محوریت قرار دارد خدا است.
اما این به معنی نفی اشتراکات نیست، دموکراسی به معنای غربی آن با حکومت علوی اشتراکاتی دارد که یکی از این اشتراکات نقش مردم در شکل گیری حکومت است، در حکومت اسلامی علوی حکومت برای امام معصوم از طرف خداوند جعل شده است ولی شکل گیری آن منوط بر پذیرش مردم است، همچنان که امام علی علیه السلام بارها در نهج البلاغه حکومت را حق خود می دانند(خطبه دوم) ولی به نقش و اصرار مردم در پذیرش حکومت تاکید فراوان دارند(خطبه۱۳۷، ۲۹۰، نامه۱) و همچنین یکی از مهم ترین دلایلی که علی ابن ابیطالب سال ها خانه نشین می شوند عدم اقبال اکثریت مردم به ایشان است، در نتیجه می توانیم بگوییم شکل گیری حکومت امام حاصل مشروعیت دوگانه الهی _مردمی است.
در پایان باید دو مورد امامت و حکومت را از هم تفکیک کنیم چرا که امامت برخلاف حکومت منوط بر پذیرش مردم نیست و امامت تماما از جانب خداوند جعل می شود و مشروعیت می یابد و به قول معروف بر خداوند جعل امام واجب است اما حکومت هم جعل خداوند را دارد و هم پذیرش مردم را.
