▫️مفهوم سیاست ابهام عمدی (Policy of Deliberate Ambiguity) که گاهی با عنوان‌های ابهام استراتژیک یا عدم قطعیت راهبردی نیز شناخته می‌شود، به رویکردی در سیاست خارجی گفته می‌شود که در آن یک کشور یا نهاد، به‌طور آگاهانه مواضع یا وضعیت خود را به‌گونه‌ای مبهم نگه می‌دارد.
▫️ هدف این امر معمولاً جلوگیری از تعهدات صریح یا تحریک رقبای احتمالی، در عین حفظ تاثیر بازدارنده یا انعطاف‌پذیری دیپلماتیک است.
◀️ نمونه ها:
۱. مسئله چین و تایوان
▫️در مورد تایوان، سیاست ابهام استراتژیک توسط ایالات متحده به‌گونه‌ای طراحی شده که هم از اعلام رسمی حمایت نظامی از تایوان خودداری می‌کند و هم در برابر چین به‌طور شفاف تعهد رد نمی‌کند. هدف آن جلوگیری از اعلام استقلال از سوی تایوان و همزمان ممانعت از حمله نظامی چین است.
۲. ابهام هسته‌ای اسرائیل
▫️اسرائیل یکی از بارزترین نمونه‌های «ابهام هسته‌ای» را اجرا کرده است: این کشور هرگز تأیید یا انکار رسمی درباره‌ی مالکیت سلاح هسته‌ای نکرده، در حالیکه تصور عمومی بر این است که توانمندی‌های هسته‌ای دارد. این رویکرد، بازدارندگی در برابر دیگر کشورها را افزایش می‌دهد بدون آنکه خشم یا مسابقه تسلیحاتی منطقه‌ای را تحریک کند.
▫️علاوه بر این، Project Daniel که گزارشی امنیتی برای اسرائیل است، توصیه کرده سیاست ابهام هسته‌ای همچنان حفظ شود؛ اما در صورت تهدید هسته‌ای خاص، ابهامی هدفمند در سطح محدود برای تقویت بازدارندگی اعمال شود.
۳. ابهام سازنده در دیپلماسی
▫️این نوع از ابهام عمدی، توسط هنری کیسینجر معروف شد. در مذاکرات یا توافقات حساس، استفاده از زبان مبهم ممکن است دو طرف را به پذیرش مقدماتی تطمیع کند تا روند پیشرفت در سایر موضوعات امکان‌پذیر گردد حتی اگر مسئله‌ی اصلی هنوز حل‌نشده باشد .
۴. مثال‌های دیگر
▫️در دهه ۱۹۷۰، سازوکارهای حل مسئله بین آلمان شرقی و غربی، نمونه‌ای از ابهام عمدی بود: زمانی که غرب در عمل روابطی با شرق داشت اما رسمی این مسئله را به رسمیت نمی‌شناخت.
▫️انگلستان هم درباره حمله هسته‌ای پاسخگو در صورت نابودی حکومت خود در حالت ابهام باقی می‌ماند؛ فرمانده زیردریایی «نامه‌های آخر» را با دستور مخفی ولی غیرقطعی دریافت می‌کرد.
▪️▪️مزایا:
▫️ایجاد بازدارندگی بدون تعهد مستقیم یا تحریک دشمن
▫️حفظ انعطاف‌پذیری در سیاست خارجی و عملیات دیپلماتیک
▫️جلوگیری از مسابقه تسلیحاتی یا فشار دیپلماتیک مستقیم
▪️▪️خطرات:
▫️سوء‌برداشت و محاسبه غلط که ممکن است منجر به تعارض یا بحران شود
▫️امکان ایجاد سردرگمی در متحدان یا رقبا
▫️در بلندمدت ممکن است اعتبار بازدارندگی کاهش یابد
